Vệ Sinh Và Diệt Trùng Ở Salon
Luật lệ về vệ sinh và diệt trùng trên toàn khắp Hoa Kỳ rất nghiêm ngặt, đặc biệt các ngành nghề tiếp xúc cơ thể con người đều phải qua kỳ thi lấy giấy phép, và trong lãnh vực thẩm mỹ gồm có chuyên viên về móng (manicurist), chuyên viên săn sóc da, trang điểm (esthetician), chuyên viên lấy lông vĩnh viễn (electrologist), và thẩm mỹ toàn phần (cosmetologist) càng cần lưu ý hơn.
Người thợ tiếp xúc với khách, dụng cụ làm cho khách, do đó sự lây bệnh trực tiếp rất dễ dàng. Qua những xảy diễn nguy hại đến khách như trong việc làm các loại móng giả gây nhiễm trùng từ dụng cụ, thiếu phân tích, hoặc cẩu thả trước khi làm móng sẽ dẫn đến bị nấm, mốc hoặc ngay cả những thiết bị hiện đại tạo sự thoải mái chăm sóc chân (pedicure spa) đã xảy ra một số trường hợp đáng tiếc, cũng chỉ vì thiếu kiến thức và trách nhiệm mà vệ sinh và diệt trùng không đúng cách.
Vệ sinh là cách làm hằng ngày của người thợ cần phải rửa tay thường xuyên sau khi tiếp xúc đồ vật, trước và sau khi ăn, sau khi đi tiểu, tiện, trước và sau khi phục vụ khách, vì qua rửa tay bằng xà phòng, nước ấm tối thiểu 20 giây sẽ loại đi những chất bẩn, vi khuẩn gây bệnh được tẩy đi phần mặt ngoài qua hình thức này.
Vệ sinh cũng là cách để duy trì một salon chuyên nghiệp luôn giữ cho salon sạch sẽ, an toàn phục vụ khách hàng.
Vì thế người thợ và chủ đều phải có trách nhiệm sau:
Các cách khử trùng gồm:
HÓA CHẤT SÁT TRÙNG THÔNG THƯỜNG
12.5% độ mạnh với 1 oz dung dịch (30ml) quat pha 1 galon (3 lit 8) nước.
Công thức pha chế nước Quats hiện nay đều có chứa chất chống mòn, chống rỉ sét. Ngoài ra có thể dùng nước Quats lau chùi mặt bàn, tủ.
AN TOÀN NGHỀ NGHIỆP
Để tạo sự an toàn cho nghề nghiệp cần biết sử dụng từ những hóa chất sát trùng, diệt trùng, sạch sẽ cá nhân, giữ vệ sinh cho salon, mang bao tay, kính che mắt, biết phân biệt thế nào là sự xáo trộn thông thường về da, móng, bệnh nào cần đưa đi bác sĩ.
Các chai lọ hóa chất cần có nhãn hiệu rõ ràng, đừng ngữi hóa chất để xác định, đậy chặt nắp hóa chất và cất giữ nơi khô ráo, tối, và mát, xa nguồn thức ăn, nước uống, xa tầm tay trẻ con, và ngay cả cần hộp cấp cứu đầy đủ ngay khi nguy cấp. Salon phải có First Aid Kit.
1. Chất primer văng tóe vào quần áo, thấm vào da hoặc văng cả vào mắt khách.* Hóa tính primer giúp dính chặt giữa mặt móng và lớp bột móng khi làm móng acrylic. Primer là dạng acid mạnh, ăn mòn và bỏng cháy, lỡ nhiễu vào da, vào mắt cần cởi bỏ quần áo và dùng bông gòn hoặc khăn thấm nước mát lau ngay, lau nhiều lần nếu dính vào làn da. Nếu primer văng vào mắt phải giúp khách vốc nước mát rửa mắt trong 15 phút và gọi cấp cứu ngay.
2. Khách khó thở mặt tái xanh vì không khí salon quá nhiều chất độc hại như alcohol, acetone, chất pha loãng nước sơn (paint thinner), primer, và ngay cả sự bốc hơi từ hóa chất lau nhà (cleaning product).
* Khi biết chắc người khách chỉ khó thở, đem người khách ra chỗ thoáng mát (fresh air) ngoài salon và quan sát, nếu biểu hiện trạng thái không ổn định thì gọi ngay trung tâm kiểm soát chất độc hại.
Nếu bạn cất giữ hóa chất trong phòng vệ sinh, nếu các em nhỏ lỡ uống vào, bạn gọi ngay nhân viên của Trung Tâm Kiểm Soát Chất Độc. Trong khi chờ đợi, cho em bé uống nước, hoặc sữa ngay, bé ói ra càng tốt và chỗ ói ra đó chờ nhân viên đến xét nghiệm, khi thấy tỉnh nên cho em bé nằm nghiêng.
3. Các dung dịch đổ nhiễu, nền salon ướt nước làm khách té ngã, chảy máu, thương tích hoặc nằm bất động.
* Người gần nhất đến ngay để hỏi “Ông/Bà có sao không? Nếu thấy khách im lặng, bất tỉnh hãy goị cấp cứu. Không được di chuyển nạn nhân trừ trường hợp nơi đó nguy hiểm hoặc nằm trong vùng tràn đổ hóa chất. Trong khi chờ đợi xe cứu thương đến, người biết CPR sẽ đặt tai vào mũi nạn nhân nghe, nhìn lồng ngực, đặt tay thử nhịp van máu nơi cổ, nếu không nghe thấy gì là tim và phổi ngưng hoạt động hãy tiến hành cấp cứu ngay.
4. Khách bị nghẹn thức ăn, khó thở.* Khách nghẹn thức ăn sẽ khó nói, khó ho nghẹn đường thở nên gọi ngay cấp cứu. Trong khi chờ đợi người đến giúp, nếu quan sát thấy khách trong tình trạng nguy kịch thì xem trong miệng có vật lạ không, nhờ ai trong salon biết CPR thực hiện. Cho khách cúi đầu xuống và dùng lòng bàn tay đập đập giữa 2 vai; đứng phía sau vòng tay ôm thắt lưng nạn nhân dưới xương giữa ngực, một tay nắm và bàn tay kia ép vào 6 lần liên tiếp và ép lại với hy vọng vật lạ sẽ vọt ra ngoài, chờ cấp cứu.
5. Khi làm móng tay nếu lỡ cắt đứt da tay, tỉa tóc cắt trúng tai khách hoặc thợ bị đứt tay.
* Khách bị đứt tay khi làm móng, nên dẫn khách rửa tay sạch, lau khô, thoa chất sát trùng 3% Hydrogen Peroxide và băng lại. Cắt tóc lỡ xướt da tai chảy máu nên ngưng làm, thoa chất sát trùng và băng lại. Đặc biệt nếu thợ bị đứt tay cũng làm tương tự như khách và mang bao tay làm tiếp. Bông gòn có máu bỏ vào bao nhựa kín vứt vào thùng rác và diệt trùng dụng cụ khoảng 15 phút bằng nước Quats.
6. Khi Wax chân mày, môi trên bị sưng đỏ, bỏng nổi mụt nước.
* Luôn xem kỹ loại da để dùng đúng wax cho da đó. Nhớ làm sạch làn da ở mí mắt hoặc môi trên, thoa phấn (waxing powder); và nhớ thử độ nóng trước khi cho lên lớp da mỏng và sau khi wax nhớ thoa chất làm dịu da (after wax lotion). Nếu bị phỏng thoa kem 1% Gentian Violet Jelly .
Ngành thẩm mỹ dùng rất nhiều hóa chất từ thuốc duỗi tóc, uốn tóc, nhuộm tóc, móng tay có trong cơ sở thẩm mỹ. Sự cẩu thả, thiếu vệ sinh chẳng những làm mất niềm tin cho khách, bị phạt tiền hoặc rút bằng hành nghề từ cơ quan kiểm tra mà còn làm ảnh hưởng kỷ nghệ thẩm mỹ mà điều quan trọng trên hết là trực tiếp tác hại sức khỏe của khách hàng và chính chúng ta.
Người thợ tiếp xúc với khách, dụng cụ làm cho khách, do đó sự lây bệnh trực tiếp rất dễ dàng. Qua những xảy diễn nguy hại đến khách như trong việc làm các loại móng giả gây nhiễm trùng từ dụng cụ, thiếu phân tích, hoặc cẩu thả trước khi làm móng sẽ dẫn đến bị nấm, mốc hoặc ngay cả những thiết bị hiện đại tạo sự thoải mái chăm sóc chân (pedicure spa) đã xảy ra một số trường hợp đáng tiếc, cũng chỉ vì thiếu kiến thức và trách nhiệm mà vệ sinh và diệt trùng không đúng cách.
Vệ sinh là cách làm hằng ngày của người thợ cần phải rửa tay thường xuyên sau khi tiếp xúc đồ vật, trước và sau khi ăn, sau khi đi tiểu, tiện, trước và sau khi phục vụ khách, vì qua rửa tay bằng xà phòng, nước ấm tối thiểu 20 giây sẽ loại đi những chất bẩn, vi khuẩn gây bệnh được tẩy đi phần mặt ngoài qua hình thức này.
Vệ sinh cũng là cách để duy trì một salon chuyên nghiệp luôn giữ cho salon sạch sẽ, an toàn phục vụ khách hàng.
Vì thế người thợ và chủ đều phải có trách nhiệm sau:
- Salon luôn sạch sẽ không có bất cứ loại côn trùng nào như gián, chuột.
- Bụi, bột giũa rơi xuống nền, bay trong không khí, do đó cửa ra vào, bàn, tủ nên lau chùi thường xuyên, sàn nhà thường quét, hút bụi. Rác rưởi bỏ vào thùng có nắp đậy và đổ rác nhiều lần trong ngày để tránh ô nhiễm môi trường vì xử dụng nhiều hóa chất cho khách như alcohol, acetone.v.v…
- Cung cấp nước uống sạch, dùng loại ly giấy một lần vứt bỏ, xà phòng tẩy trùng, giấy lau tay, giấy vệ sinh, khăn giấy trãi bàn làm cho khách, khăn giấy lót dụng cụ sạch và đầy đủ.
- Salon không nên dùng để ở, nấu nướng, thức ăn không đặt chung cùng sản phẩm hành nghề trong cùng tủ. Không ăn, uống bừa bãi và tuyệt đối cấm hút thuốc tại salon theo luật liên bang.
- Các dung dịch làm móng đều có nhãn rõ ràng, đặt nơi thích hợp. Ví dụ các dụng cụ dùng lại như kềm cắt da, cây sủi kim loại cần diệt trùng và cất giữ đúng cách.
- Đừng cho bất cứ con vật nào vào salon để tránh ô nhiễm trừ khi con chó dẫn đường cho người mù. Quần áo người thợ luôn sạch, khử mùi hôi thân thể (deodorant) và súc miệng sau khi ăn.
HÌNH THỨC KHỬ TRÙNG
Hội đồng thẩm mỹ và sức khỏe nêu ra những phương pháp cần thực hành ở salon đều được cơ quan quản trị về thực phẩm và thuốc (FDA: Food and Drug Administration) và chuẩn nhận bởi trung tâm kiểm soát bệnh tật (CDC: Center for Disease Control).Các cách khử trùng gồm:
- SÁT TRÙNG (antiseptic) có thể giết vi trùng hoặc làm chậm sự phát triển của vi trùng, là chất an toàn dùng trên da như Hydrogen Peroxide 3 – 5%, Boric Acid 2 - 5%, cồn Isopropyl 60%, Tincture of Iodine 2%, Merthiolate sát trùng vết thương.
- DIỆT TRÙNG (disinfection) giết tất cả vi trùng cả vi trùng có lợi và gây bệnh, diệt vi trùng trên hầu hết bề mặt của dụng cụ nhưng không đủ khả năng diệt bào tử (spores) như Formalin từ 10%, Phenol 5%, Alcohol 70% v.v….
- TIỆT TRÙNG (sterilization) hiệu quả và cách dùng như diệt trùng, có khả năng diệt các loại vi trùng, diệt được bào tử vi trùng, cách này không đòi hỏi xử dụng ở salon và thường được dùng trong bệnh viện. Đây là phương thức dùng nhiệt như sử dụng nồi hấp nhiệt độ cao (autoclave).
PHƯƠNG PHÁP VỆ SINH KHI CHUẨN BỊ PHỤC VỤ KHÁCH
- Sạch sẽ bàn làm móng bằng lau chùi, dùng dung dịch diệt trùng lau bàn hoặc bình xịt chất diệt trùng được chuẩn nhận từ EPA (Environment Protection Administration).
- Dụng cụ làm cho khách phải được diệt trùng rồi theo phương cách từng bước một diệt trùng dụng cụ như sau: rửa sạch dụng cụ bằng nước ấm và xà phòng, xả sạch nước và lau khô, ngâm dụng cụ vào dung dịch diệt trùng theo qui định, xả sạch dụng cụ bằng nước, lau khô và cất giữ trong bao kín hoặc hộp kín cho đến khi dùng cho người khách mới.
- Dùng khăn sạch, khăn giấy sạch trải bàn, gối lót tay, các vật liệu hoàn toàn mới cho mỗi người khách như dũa giấy, buffer, que gỗ cam (orange wood stick), bông gòn.
- Tay bạn được rửa kỷ bằng xà phòng khử trùng và khi bắt tay cần thoa thêm loại gel chứa alcohol là chất khử trùng tốt để lau tay. Mọi việc bạn chuẩn bị đều được khách hàng quan sát và họ sẽ tin tưởng vào nghề nghiệp của bạn hơn.
HÓA CHẤT SÁT TRÙNG THÔNG THƯỜNG
- Xà phòng, kem diệt vi khuẩn (antimicrobal soap, cream) 2%, dùng để rửa tay.
- Hóa chất formalin 5%, sát trùng bồn nước, bồn gội, lau tủ, bàn……
- Cồn Isopropyl 60% dạng dung dịch, gel, hoặc bọt dùng sát trùng tay, da, vết cắt nhỏ, nhưng không nên dùng nếu chỗ đó đang ngứa.
- Hydrogen Peroxide (H202) 3 – 5%, dạng dung dịch, dùng sát trùng da và vết cắt nhỏ
- Tincture of Iodine 2%, dạng dung dịch, dùng sát trùng vết cắt và vết thương
- Boric Acid 2 – 5%, dạng bột trắng, dùng sát trùng mắt
DỤNG CỤ VÀ CÁC CHẤT DIỆT TRÙNG CÓ HIỆU QUẢ
Diệt trùng có hiệu quả phải có những đặc tính, tiêu diệt hết mọi vi trùng (bactericides), diệt nấm (fungicides), và diệt được siêu vi khuẩn (viricides).- Quats (Quaternary Ammonium Compounds) là hổn hợp ammonium diệt trùng chuyên nghiệp thích hợp cho salon vì tác dụng nhanh, giá rẽ, ổn định, không bay hơi nhanh, không mùi. Nước Quats tiếp xúc trực tiếp với làn da lâu cũng gây ngứa da và sưng da. Độ mạnh của Quats 1/1000, thời gian 20 phút đủ khả năng diệt trùng.
12.5% độ mạnh với 1 oz dung dịch (30ml) quat pha 1 galon (3 lit 8) nước.
Công thức pha chế nước Quats hiện nay đều có chứa chất chống mòn, chống rỉ sét. Ngoài ra có thể dùng nước Quats lau chùi mặt bàn, tủ.
- Phenol 5% (Carbolic Acid) dạng dung dịch, dùng diệt trùng dụng cụ ngâm chìm ít nhất là 10 phút, các chất liệu như cao su có thể bị mềm và đổi màu với hóa chất này. Tránh để da tay tiếp xúc gây ngứa, hơi phenllics hít vào làm tổn thương màng mũi, cổ họng và phổi. Đây là hóa chất diệt trùng tốt nhưng giá cả mắc quá.
- Alcohol Ethyl or Methyl 70% hoặc Alcohol Isopropyl 99% dạng dung dịch, ngâm dụng cụ hoặc điện cực thủy tinh ít nhất 20 phút. Các loại cồn này tiếp xúc đều gây ngứa mắt, mũi, cổ họng, và phổi, ảnh huởng trung khu thần kinh, ngứa da và sưng da. Sự bất tiện của cồn là dễ bay hơi, dễ bốc cháy, và ăn mòn dụng cu.
- Formalin là dung dịch diệt trùng mạnh với 10% độ mạnh cần ngâm dụng cụ diệt trùng trong 20 phút và 25% độ mạnh cần ngâm dụng cụ trong 10 phút. Trong dung dịch formlin có chứa chất khí độc formaldehyde dễ gây ung thư, gây ngứa mắt, mũi, cổ họng, dị ứng da, và tạo hen suyển mà hiện bị cấm dùng ở một số tiểu bang. Formalin trong kỷ nghệ chứa 37% formaldehyde và dùng trong việc diệt mối, gián, và sâu bọ.
- Sodium Hypochlorite 10% dạng dung dịch để tẩy rửa nhà, chất này có khả năng chống lại siêu vi trùng HIV. Đây là 1 hóa chất mạnh, bào mòn dụng cụ bằng kim loại, gây bệnh gan. Dụng cụ diệt trùng cần ngâm ít nhất 10 phút.
- Hấp dụng cụ bằng hơi nước sôi 100 độ C (212 độ F) để diệt trùng và trong cơ sở y tế người ta dùng Autoclave là dụng cụ có sức ép và hơi nóng có sức diệt trùng hữu hiệu.
- Tia cực tím Ultraviolet rays diệt được nấm và vi trùng, khi xử dụng cần che mắt.
- Hơi nhiệt hình thức như hơ nóng, nướng.
- Tủ khử trùng khô (dry cabinet sanitizer) là tủ kín chứa khí formaldehyde tỏa mùi nồng nặc diệt trùng.
AN TOÀN NGHỀ NGHIỆP
Để tạo sự an toàn cho nghề nghiệp cần biết sử dụng từ những hóa chất sát trùng, diệt trùng, sạch sẽ cá nhân, giữ vệ sinh cho salon, mang bao tay, kính che mắt, biết phân biệt thế nào là sự xáo trộn thông thường về da, móng, bệnh nào cần đưa đi bác sĩ.
Các chai lọ hóa chất cần có nhãn hiệu rõ ràng, đừng ngữi hóa chất để xác định, đậy chặt nắp hóa chất và cất giữ nơi khô ráo, tối, và mát, xa nguồn thức ăn, nước uống, xa tầm tay trẻ con, và ngay cả cần hộp cấp cứu đầy đủ ngay khi nguy cấp. Salon phải có First Aid Kit.
NHỮNG TAI NẠN CÓ THỂ XẢY RA Ở SALON – CÁCH ỨNG XỬ
1. Chất primer văng tóe vào quần áo, thấm vào da hoặc văng cả vào mắt khách.* Hóa tính primer giúp dính chặt giữa mặt móng và lớp bột móng khi làm móng acrylic. Primer là dạng acid mạnh, ăn mòn và bỏng cháy, lỡ nhiễu vào da, vào mắt cần cởi bỏ quần áo và dùng bông gòn hoặc khăn thấm nước mát lau ngay, lau nhiều lần nếu dính vào làn da. Nếu primer văng vào mắt phải giúp khách vốc nước mát rửa mắt trong 15 phút và gọi cấp cứu ngay.
2. Khách khó thở mặt tái xanh vì không khí salon quá nhiều chất độc hại như alcohol, acetone, chất pha loãng nước sơn (paint thinner), primer, và ngay cả sự bốc hơi từ hóa chất lau nhà (cleaning product).
* Khi biết chắc người khách chỉ khó thở, đem người khách ra chỗ thoáng mát (fresh air) ngoài salon và quan sát, nếu biểu hiện trạng thái không ổn định thì gọi ngay trung tâm kiểm soát chất độc hại.
Nếu bạn cất giữ hóa chất trong phòng vệ sinh, nếu các em nhỏ lỡ uống vào, bạn gọi ngay nhân viên của Trung Tâm Kiểm Soát Chất Độc. Trong khi chờ đợi, cho em bé uống nước, hoặc sữa ngay, bé ói ra càng tốt và chỗ ói ra đó chờ nhân viên đến xét nghiệm, khi thấy tỉnh nên cho em bé nằm nghiêng.
3. Các dung dịch đổ nhiễu, nền salon ướt nước làm khách té ngã, chảy máu, thương tích hoặc nằm bất động.
* Người gần nhất đến ngay để hỏi “Ông/Bà có sao không? Nếu thấy khách im lặng, bất tỉnh hãy goị cấp cứu. Không được di chuyển nạn nhân trừ trường hợp nơi đó nguy hiểm hoặc nằm trong vùng tràn đổ hóa chất. Trong khi chờ đợi xe cứu thương đến, người biết CPR sẽ đặt tai vào mũi nạn nhân nghe, nhìn lồng ngực, đặt tay thử nhịp van máu nơi cổ, nếu không nghe thấy gì là tim và phổi ngưng hoạt động hãy tiến hành cấp cứu ngay.
4. Khách bị nghẹn thức ăn, khó thở.* Khách nghẹn thức ăn sẽ khó nói, khó ho nghẹn đường thở nên gọi ngay cấp cứu. Trong khi chờ đợi người đến giúp, nếu quan sát thấy khách trong tình trạng nguy kịch thì xem trong miệng có vật lạ không, nhờ ai trong salon biết CPR thực hiện. Cho khách cúi đầu xuống và dùng lòng bàn tay đập đập giữa 2 vai; đứng phía sau vòng tay ôm thắt lưng nạn nhân dưới xương giữa ngực, một tay nắm và bàn tay kia ép vào 6 lần liên tiếp và ép lại với hy vọng vật lạ sẽ vọt ra ngoài, chờ cấp cứu.
5. Khi làm móng tay nếu lỡ cắt đứt da tay, tỉa tóc cắt trúng tai khách hoặc thợ bị đứt tay.
* Khách bị đứt tay khi làm móng, nên dẫn khách rửa tay sạch, lau khô, thoa chất sát trùng 3% Hydrogen Peroxide và băng lại. Cắt tóc lỡ xướt da tai chảy máu nên ngưng làm, thoa chất sát trùng và băng lại. Đặc biệt nếu thợ bị đứt tay cũng làm tương tự như khách và mang bao tay làm tiếp. Bông gòn có máu bỏ vào bao nhựa kín vứt vào thùng rác và diệt trùng dụng cụ khoảng 15 phút bằng nước Quats.
6. Khi Wax chân mày, môi trên bị sưng đỏ, bỏng nổi mụt nước.
* Luôn xem kỹ loại da để dùng đúng wax cho da đó. Nhớ làm sạch làn da ở mí mắt hoặc môi trên, thoa phấn (waxing powder); và nhớ thử độ nóng trước khi cho lên lớp da mỏng và sau khi wax nhớ thoa chất làm dịu da (after wax lotion). Nếu bị phỏng thoa kem 1% Gentian Violet Jelly .
ĐỀ PHÒNG TAI NẠN Ở SALON – HẠN CHẾ RỦI RO ĐÁNG TIẾC
- Hiểu rõ sự nguy hại hóa chất, mở đóng nắp cẩn thận
- Môi trường salon thông khí tốt, đặt hệ thống lọc khí, hút khí ra ngoài (ventilation system) và đặt hệ thống báo động khí độc (carbon monoxide alarm)
- Chủ cơ sở thẩm mỹ nên tham dự lớp cấp cứu CPR vì những rủi ro thường xãy ra như té ngã, nghẹt thở, nghẹn đồ ăn, giảm nhẹ nguy cơ đưa đến tử vong.
- Nên lau ngay hóa chất nhiễu, nền salon luôn giữ sạch và khô ráo
- Khuyên khách không nên ăn, uống vì hóa chất bám vào trong lúc phục vụ họ
- Chủ salon nên hợp tác và tìm hiểu luật lệ ngành thẩm mỹ để cập nhật hóa những qui định kịp thời phổ biến cho chuyên viên của salon.
- Sử dụng sản phẩm đúng tiêu chuẩn qui định ngành thẩm mỹ tiểu bang
- Hướng dẫn thợ cách gọi khi cần cấp cứu. Số điện thoại cần thiết rõ ràng dễ thấy nên đặt cạnh hộp cấp cứu trong tầm mắt mọi người.
Ngành thẩm mỹ dùng rất nhiều hóa chất từ thuốc duỗi tóc, uốn tóc, nhuộm tóc, móng tay có trong cơ sở thẩm mỹ. Sự cẩu thả, thiếu vệ sinh chẳng những làm mất niềm tin cho khách, bị phạt tiền hoặc rút bằng hành nghề từ cơ quan kiểm tra mà còn làm ảnh hưởng kỷ nghệ thẩm mỹ mà điều quan trọng trên hết là trực tiếp tác hại sức khỏe của khách hàng và chính chúng ta.
